در حال حاضر مدیریت مهمانسراهای حضرت رضا(ع) با طبخ و توزیع غذایی که طعم و بوی آن شهره خاص و عام است، از زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در وعده‌های غذایی مختلف در دو مهمانسرای حرعاملی و غدیر پذیرایی می‌کند. در ادامه پای سخنان سعید صالحی مدیر مهمانسراهای حضرت رضا(ع) در ویژه برنامه «رواق خدمت» شبکه شمس تی.وی می‌نشینیم تا با فعالیت‌های این مهمانسراها در سالی که گذشت، آشنا شویم. 
 

در ابتدا از سابقه فعالیت مهمانسراهای حضرت رضا(ع) برایمان بگویید.
مهمانسرای حضرت رضا(ع) از دیرباز هر ساله میزبان خیل پرشوری از ارادتمندان خاندان عصمت و طهارت(ع) بوده و همواره زائران و مجاوران نگاه ویژه‌ای به ارائه خدمت در این مهمانسرا داشتند و نشستن بر سر سفره پربرکت حضرت رضا(ع) نشانه خوبی برای آنان بوده است. خادمان این مهمانسرا نیز همواره در تلاش بودند تا خدمتی در شأن حرم مطهر رضوی در موقعیت‌های مختلف به زائران ارائه شود. 
 

مأموریت‌های این مهمانسراها چیست؟
اولین مأموریت مهمانسراهای حضرت رضا(ع) ارائه غذای باکیفیت و سالم به زائران این آستان ملکوتی است چنان‌که  تولیت آستان قدس رضوی نیز همواره بر میزبانی نمونه از زائران و ارائه غذای باکیفیت و متنوع‌ به آنان در مهمانسرا تاکید کرده اند. همچنین همواره تلاش شده از محصولاتی که با بهترین کیفیت در کشور تولید می‌شود، در طبخ غذاهای آن استفاده شود تا از یک سو با غذایی با کیفیت مناسب و مثال‌زدنی از زائران پذیرایی شود و از سویی دیگر به تولید داخل نیز کمک شود. بدین ترتیب تمامی نیروهای فعال در دو مهمانسرای غدیر و حرعاملی حرم مطهر به دنبال ارائه بهترین خدمت هستند و همواره در تلاش هستند خدمت هر روزشان بهتر و متفاوت‌تر از روز قبل باشد. در واقع ما در مدیریت مهمانسراهای حضرت رضا(ع)، هر روز به دنبال ایجاد تغییرات در راستای ارتقای خدمات خود هستیم و تلاش می‌کنیم با توجه به شرایط و درخواست‌های زائران و ذائقه افراد از مهمانان خود پذیرایی کنیم.
 

مدیریت مهمانسراهای حضرت رضا(ع) در خدمات‌رسانی آستان قدس رضوی در شرایط بحرانی و خاص جامعه چه نقشی دارد؟
مجموعه آستان قدس رضوی در انجام مسئولیت‌های اجتماعی همواره پیش قدم بوده است. این مدیریت نیز علاوه بر حفظ سلامت و کیفیت غذای مهمانسراها، یکی از مراکز فعال مجموعه در شرایط بحرانی جامعه است. به طور مثال در دوران برودت شدید هوا و یخبندان در فصل زمستان سال گذشته که منجر به توقف حرکت  قطارها در مسیر مشهد و قطعی گاز در برخی از مناطق شد، با توجه به دغدغه تولیت آستان قدس رضوی مبنی بر ارائه خدمت به مردم، به لطف خدا و با عنایت آقا علی بن موسی الرضا(ع) در طول چند ساعت توانستیم حدود هزار و ۴۰۰ پرس غذا به راه‌آهن برسانیم و از تمام افرادی که درگیر مشکل توقف قطار به دلیل سرمای شدید در مسیر مشهد شده بودند، پذیرایی کنیم. همچنین با همکاری بنیاد کرامت رضوی در بحث توزیع غذا در شهرستان تربت جام که دچار مشکل قطعی گاز شده بود، همراهی کردیم.
 

مهمانان خوان پربرکت این مهمانسراها چه کسانی هستند؟
مدیریت مهمانسرای حضرت رضا(ع) علاوه بر طبخ و توزیع غذا بین زائران، وظیفه تأمین غذای خدمه، خادمیاران و کارکنان حرم مطهر رضوی را نیز برعهده دارد و به طور میانگین در شرایط معمول، روزانه بین ۱۹ تا ۲۲ هزار پرس غذا در سه وعده صبحانه، ناهار و شام در مهمانسراها طبخ می‌شود. البته در ایام مناسبتی میزان طبخ و توزیع غذا افزایش می‌یابد چنان‌که در دهه پایانی ماه صفر سال گذشته میزان توزیع غذای روزانه به ۷۰ هزار پرس هم رسید.
در تمامی مناسبت‌ها همچون دهه کرامت علاوه بر میزبانی از زائران در حرم مطهر رضوی، پذیرایی از دلدادگان حضرت رضا(ع) در خارج از مهمانسرا نیز در دستور کار قرار می‌گیرد. به طور نمونه می‌توان به توزیع غذای متبرک ویژه شب عید به دستور تولیت آستان قدس رضوی بین اقشار محروم اشاره کرد چنان که شب سال نو ۱۴۰۲، حدود ۴ هزار و ۴۰۰ پرس غذا در مناطق حاشیه شهر مشهد توزیع شد. همچنین در حال حاضر با توجه به تقارن نوروز و ماه مبارک رمضان، هر شب حدود ۳ هزار پرس غذای طبخ شده در مهمانسرای حضرت رضا(ع) به منظور پذیرایی از مجاوران در مناطق محروم و زائران نوروزی در وعده افطار به صورت بیرون بر در حاشیه شهر مشهد، مکان‌های اسکان زائران و حریم حرم مطهر در حال توزیع است.  

چه اقدامات خاصی در راستای ارتقای خدمات مهمانسراها در سال گذشته انجام شد؟ 
ایجاد تنوع غذایی در نوع غذاهای طبخ شده در مهمانسرا، از جمله این اقدامات بود. به طور مثال در مهمانسرا فقط یک نوع صبحانه توزیع می‌شد، اما با بررسی‌های انجام شده و توجه به ذائقه افراد، تصمیم بر آن شد تا غذاهای گرم متنوع در طول هفته در این وعده توزیع شود. این اقدام مورد استقبال زائران و مجاوران نیز قرار گرفت. همچنین با توجه به جایگاه ویژه‌ای که نان در سفره پذیرایی از مهمانان در فرهنگ ما ایرانی‌ها دارد و دغدغه خاصی که تولیت آستان قدس رضوی در حوزه نان زائر داشتند، با رهنمودهای ایشان و بررسی‌های انجام شده، دو نانوایی مجزا در سال گذشته در دو مهمانسرای غدیر و حرعاملی راه‌اندازی شد تا غذای متبرک حضرت با نان تازه و گرم توزیع شود. در این راستا نان سالم و حجیم «بربری» برای هر وعده به صورت جداگانه پخته می‌شود. توزیع نان تازه با غذای متبرک حضرت در وعده‌های مختلف غذایی در چند ماه اخیر، رضایتمندی زائران را از خدمات پذیرایی این مهمانسرا بالا برده است. البته در مدیریت مهمانسراهای حضرت رضا(ع) تلاش شده از همفکری نیروهای باتجربه و متخصص در این حوزه استفاده شود تا جایی که کارگروهی نیز با عضویت جمعی از خدمه تشکیل شده است. از تجربیات چهره‌های شاخص کشور در حوزه رستوران‌داری نیز استفاده شده که این امر نقش اثرگذاری در ارتقای خدمات مهمانسرا داشته است. 
 

مهمانسراهای حضرت رضا(ع) چه اقداماتی را در زمینه رعایت بهداشت و سلامت، مد نظر قرار می‌دهد؟
در مهمانسراها حتی مبدأ تولید اقلام غذایی را بررسی می‌کنیم. از ظرفیت‌های آستان قدس رضوی از جمله مجموعه مزرعه نمونه و شرکت کشاورزی رضوی نیز برای تأمین محصولات غذایی مورد نیاز استفاده می‌شود. کیفیت محصولات نیز به صورت لحظه‌ای در حال کنترل و نظارت است. همچنین از محصولات تازه استفاده می‌کنیم به طوری که تمامی اقلام مورد استفاده همچون محصولات گوشتی، تازه و به روز است. در این میان، در سال ۱۴۰۱، گواهی‌نامه «کیفیت طیب» با توجه به ارزیابی‌های انجام شده براساس الگوی طیب از سوی مؤسسه کیفیت رضوی به مهمانسرای حرم مطهر حضرت رضا(ع) اعطا شد.

در خصوص دریافت نشان طیب بیشتر توضیح دهید. 
در این ارزیابی، مجموعه‌های گوناگون در مهمانسرای حضرت رضا(ع) شامل کل چرخه ارائه خدمت و محیط کار با الگوی طیب و براساس شاخصه‌های تعیین شده در سه محور زائر، خدمه و کارکنان و ارزیابان تخصصی بررسی شد. براساس این ارزیابی جامع و برآیندگیری براساس الگوی طیب، مهمانسرای حضرت رضا(ع) توانست اولین سطح نشان طیب را کسب کند. در واقع ما ادعا داریم که یکی از بهترین مراکز کشور در ارائه خدمات پذیرایی هستیم. امیدوارم این خدمات به بالاترین سطح کیفی که مدنظرمان است، برسد. بی‌شک انتقادات و پیشنهادات زائران و مجاوران، ما را در ارائه خدمتی در شأن محبان حضرت رضا(ع) یاری خواهد کرد. بدین منظور علاقه‌مندان می‌توانند با سامانه ۱۳۸ آستان قدس رضوی تماس بگیرند. همچنین صندوق انتقادات و پیشنهادات در محل مهمانسرا تعبیه شده است. امیدواریم در سال جاری نیز بتوانیم مسیر الکترونیکی برای این امر فراهم کنیم، چراکه رضایت زائران و نظرات آنان برای ما اهمیت خاصی دارد.

این خدمات ارزشمند با مشارکت چه افرادی ارائه می‌شود؟ 
این خدمات با مشارکت حدود ۲۰۰ نیروی شاغل در مجموعه مهمانسراهای حضرت رضا(ع) و نزدیک به ۳ هزار خادم و خادمیار در کشیک‌های مختلف ارائه می‌شود. به طور مثال، سرآشپزها و آشپزهای معروف کشور لباس خادمی این آستان مقدس را می‌پوشند و در این مهمانسرا افتخاری خدمت می‌کنند. امیدوارم توفیق این نوکری و خدمتگزاری را آقا علی بن موسی الرضا(ع) تا پایان عمر به ما بدهد.