پایگاه بین الملل اعتاب و زیارت: حرم مطهر رضوی در تابستان جاری شاهد برگزاری یک برنامه پرنشاط علمی با عنوان «دارالعلم رضوی» است که در سه رشته علوم اسلامی اساتید و نخبگانی را از مدارس علوم دینی سراسر کشور گردهم آورده است تا در جوار مزار مطهر عالم آل محمد (ص) امام علی بن موسی الرضا (ع) جنبشی علمی و فرهنگی را شکل دهد. بریا آشنایی با این برنامه با حجت السلام میرزایی مدیر حوزه ریاست مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان گفتگو کردیم.

مدیر حوزه ریاست مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان در گفتگو با «عتبه نیوز» درباره دلایل طراحی و برگزاری مدرسه عالی تابستانی دارالعلم رضوی گفت: خراسان دومین حوزه کهن شیعه را دارا است و فعالیت آن با ورود حضرت رضا علیه السلام به این منطقه و طوس آغاز شده از این رو وجود مضجع شریف عالم آل محمد(ص) عامل حضور مشتاقانه زائران و عالمان در این مکان مقدس است.
میرزایی افزود: اگر چه زیارت در دیگر ادیان و مذاهب در طول تاریخ نیز دارای سابقه است ولی در مذهب حقّه امامیه اثنی عشری یک برند یا عنوان برجسته و ویژه است و گستره و عمق آن نسبت به سایر مذاهب و ادیان بی مانند است.

وی ادامه داد: این مهم را می توان در محتوای عمیق و وثیق زیارتنامه ها و ادعیه وارده در این زیارتگاه ها به وضوح مشاهده کرد. او با بیان اینکه ارتباط میان زائر با مزور موجب ارتباط وثیق با توحید، نبوت، معاد و بخصوص امامت به عنوان عمق استراتژیک جریان زیارت می گردد، خاطرنشان کرد: بی تردید ثواب های پرشمار مترتب بر این زیارت ها ناظر به همین فلسفه و حکمت و نگاه تربیتی و تمدنی است که در این زیارتنامه ها نهفته است.

 وی متذکر شد: البته قله این زیارتگاهها پیامبر اعظم(ص)، انبیاء و ائمه اطهار علیهم السلام هستند و آن ژرفا و حکمت زیارت باعث شده است در سخت ترین شرایط این حضور زائران در کنار مضجع شریف اولیاء الهی و ائمه اطهار(ع) به تعطیلی نگراید.

او بیان داشت: از روزگاران گذشته با وجود سخت گیری های شدید و کینه توزانه و بعضا ایجاد موانع بر سر راه زیارت، موضوع زیارت به مفهوم حضور در کنار قبر یکی از اولیاء الهی با هدف تجلیل و ایجاد ارتباط قلبی با مزور و الهام گرفتن از منش و راه آنها در طول روزگاران تا بحال گسترده تر شد و جلوه های مختلف تمدنی خودش را نشان داد.

حجت الاسلام میرزایی فوائد فراوان عقیدتی، سیاسی، اخلاقی و تربیتی در زیارت اولیاء الهی از جمله مزار پیامبر(ص) و ائمه اطهار علیهم السلام را از نتائج مهم این عمل سیاسی عبادی توصیف کرد و ابراز داشت: قبر مطهر حضرت رضا(ع) نیز از جمله زیارتگاه‌هایی است که چه بسا براساس روایت امام جواد(ع) ارزش زیارت آن فراتر از همه زیارتگاه ها باشد. چون فرمودند: زیارت قبر پدرم از هزار هزار حج مقبول بالاتر است: قَرَأْتُ کِتَابَ أَبِی اَلْحَسَنِ اَلرِّضَا ع أَبْلِغْ شِیعَتِی أَنَّ زِیَارَتِی تَعْدِلُ عِنْدَ اَللَّهِ أَلْفَ حِجَّةٍ قَالَ فَقُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ ع أَلْفَ حِجَّةٍ قَالَ إِی وَ اَللَّهِ وَ أَلْفَا حِجَّةٍ لِمَنْ زَارَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ قَالَ اَلصَّادِقُ ع مَنْ زَارَ وَاحِداً مِنَّا کَانَ کَمَنْ زَارَ اَلْحُسَیْنَ ع .  ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ج 2، ص 98.
احمد بن محمد بن ابی نصر می گوید: در نامه امام رضا علیه السلام چنین خواندم که فرموده بود: به شیعیان من بگویید که زیارت من در پیشگاه خدا با هزار حج برابر آید. به امام جواد علیه السلام عرض کردم: هزار حج؟ فرمود: آری، به خدا سوگند هر که حق شناسانه او را زیارت کند، هزار هزار حج از آن اوست. و امام صادق علیه السلام فرمود: هر که یکی از ما را زیارت نماید، همانند آن کس باشد که امام حسین علیه السلام را زیارت کرده است.

این کارشناس معارف زیارت اظهار داشت: تحقق زیارت عارفانه نیازمند آشنایی با معارف زیارت و ادعیه ماثوره و شناخت مزور یا همان حجت الهی است. حتی بنا بر روایت سلسه الذهب که از امام رضا(ع) در هنگام خروج از نیشابور به سمت مرو بیان شده است شرط دژ بودن کلمه توحید به عنوان حدیث قدسی، امامت است که در زمان حضرت رضا(ع) این لباس بر قامت مبارک ایشان پوشانده گردیده بود.

مدیر حوزه ریاست مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان در ادامه تأکید کرد: نتیجه حضور زائران در کنار قبور مطهر اولیاء الهی از جمله حضرت رضا(ع) در طول تاریخ، پیدایش مدارس علمیه بر گرد مضجع شریف آن حضرت بوده است تا علاوه بر بهره گیری از معنویت همجواری با مزار آن حضرت، دانش ها و علوم مختلفی دینی که امام معصوم مامور احیاء و بالندگی آنها در جهت بندگی بندگان خدا بوده است تحصیل، تدریس و تبلیغ شود. ساخت دهها مدرسه پیرامون مضجع شریف و درون حرم مطهر و تشکیل کلاسهای درس و مباحثه علوم و معارف اهل بیت(ع) از نتایج امر زیارت است.

این مدرس حوزه علمیه مشهد تشریح کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی و توسعه حرم مطهر، مدارس کهن متعددی تخریب یا تغییر کاربری یافت و با تخریب هر مدرسه طبیعتاً نشاط علمی و حلقه های مباحث به سردی گراییده و تجمعات طلاب و دانشوران علوم دینی به خارج حرم مطهر منتقل گردید.

وی تصریح کرد: تولیت محترم آستان قدس رضوی به منظور رونق بخشیدن به آن محفل های علمی سابق و نیز احیای علوم وحیانی آل محمد(ع) و نیز بهره گیری از وجود علمای بزرگ دنیای اسلام که بواسطه زیارت مضجع شریف در تابستان و سایر فصول عازم مشهد مقدس هستند خواستار احیاء مدارس علمیه درون حرم و رونق مباحثات علمی در این مکان های همجوار با مزار منور عالم آل محمد(ص) شدند.
آنچه در کلام تولیت محترم نسبت به آن تأکید صورت گرفته، حمایت و پشتیبانی از ایجاد محافل دروس حوزوی کارآمد و مسئله محور، فراهم نمودن زمینه حضور طلاب از سراسر کشور در حرم مطهر با برنامه ریزی مرکز مدیریت حوزه ی علمیه خراسان است.

حجت الاسلام میرزایی، رونق بخشی به فضای علمی حرم مطهر رضوی و احیای شور و شوق علمی در مجموعه مدارس موجود در حرم را از خواسته های تولیت محترم آستان قدس عنوان کرد و ادامه داد: از جمله این مدارس مدرسه علمیه میرزاجعفر و مدرسه علمیه خیراتخان است که الأن به نام دانشگاه علوم اسلامی رضوی با ماهیت حوزوی شناخته می شوند.
همچنین مدرسه علمیه پریزاد و دو درب نیز از دیگر مدارس موجود در داخل حرم مطهر هستند که امروزه بیشتر به فعالیت ها و آموزش های قرآنی به زائران می پردازد.

مدیر حوزه ریاست حوزه خراسان گفت: امسال برای اولین بار طرح دارالعلم تابستانه با فراخوان محدود طلاب سطوح عالی کشور و برگزاری کلاس های درس در سه عرصه ادبیات و تفسیر، فقه و اصول و فلسفه و کلام با حضور اساتیدی برجسته از مشهد و قم در محل مدرسه میرزاجعفر یا همان دانشگاه رضوی فعلی همراه با نشست های متنوع علمی، کرسی های نظریه پردازی و ترویجی و نیز کرسی مناظره با موضوعاتی منتخب و معین در حال برگزاری است.

میرزایی عنوان کرد: این دوره دو هفته ای اولین محفل علمی فاخر ابداعی است ولی در صورت امتداد و استقبال و برگزاری دوره های تکمیلی و پیشرفته در سالهای آتی و سایر فصول سال با محوریت حرم مطهر حضرت رضا(ع)، مرکزیت و مرجعیت علمی مورد نظر آستان قدس امام رضا(ع) به تدریج رقم خواهد زد.