عتبه‌نیوز ـ آزیتا ذکاء؛ سه سال از ورود خانواده‌اش به ایران و سکونت در مشهد نمی‌گذشت که او در سال ۱۳۶۱ در شهر امام رضا(ع) دیده به جهان گشود. شنیدن صدای عبدالباسط در کوچه پس کوچه‌های محله‌شان، او را با نوای دلنشین قرآن آشنا کرد و لحن تقلیدی این استاد مصری با صوت کودکانه او عجین شده و استعداد او اینگونه شکوفا گشت. ذوق دایی‌اش نیز از این استعداد، برانگیخت و سعی کرد توانایی و علاقه او را از بالقوه به بالفعل برساند.
کبیر قلندزاده قاری جوان افغانستانی، ۱۴ سال است که افتخار موذنی حرم مطهر رضوی را دارد. او با دعوت از اساتید و قاریان ایرانی به ویژه پیشکسوتان قرآنی حرم مطهر امام مهربانی‌ها زمینه پیشرفت قرآنی مردم شهر هرات را فراهم کرده است. ماه مبارک رمضان فرصتی شد تا بیشتر با او آشنا شویم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
مشهد مهد پرورش قاریان قرآن است. آیا می‌توان همین را کهن مثبتی برای پیشرفت‌های کبیر قلندرزاده در عرصه قرائت دانست؟
مشهد قطب قرآنی نه فقط برای ایرانی‌ها بلکه برای افغانستانی‌ها هم است. مرحوم استاد فرقانی اصالتا اهل هرات افغانستان بود و به گردن قاریان افغانستانی بسیار حق دارد. من هم بیشتر از محضر ایشان کسب فیض کردم. او در موفقیت خیلی از قاریان مشهدی نیز نقش داشت که از جمله آنها می‌توان به حمید و حامد شاکرنژاد اشاره کرد. من با حامد شاکرنژاد هم دوره بودم و با هم در جلسات قرآن مرحوم استاد فرقانی شرکت می‌کردیم. در جلسات قرآن استاد، من همیشه آخرین نفر می‌خواندم و او هم من را تشویقم می‌کرد و می‌گفت: «اگر همین‌طور ادامه دهی، قاری خیلی خوبی می‌شوی».
علاوه بر استاد محمود فرقانی‌فرد از محضر چه اساتیدی دیگری در مشهد بهره‌مند شده‌اید؟
تجوید را در نزد این استاد بزرگ هراتی یاد گرفتم. مدتی هم از محضر مرحوم استاد کاظم حسن‌زاده استفاده کردم و از معلومات مهدی حسنی و جواد پناهی که از حافظان و قاریان خوب و ممتاز مشهد هستند نیز بی‌نصیب نماندم. در سال ۱۳۹۸ توفیق شد بنده اجازه قرائت «حفض از عاصم» را نیز از استاد مهدی حسنی بگیرم.
اکنون بیش از ۱۰ سال است که جلسه قرآن مدرسه علمیه سجادیه را استاد جواد پناهی مدیریت می‌کند که بنده از محضر ایشان هم بهره‌مند شده‌ام. بعد استاد فرقانی، استاد محمدجواد پناهی در پرورش قاریان افغانستانی در مدرسه علمیه سجادیه خیلی تأثیرگذار بوده و زحمات زیادی برای مهاجران می‌کشد. این استاد گرانقدر من را به عنوان یک قاری خوب و توانمند به حرم معرفی و تأیید کرد. اکنون ۱۴ است که قاری و موذن حرم مطهر رضوی هستم.
پس توصیه استاد پناهی سعادت تلاوت قرآن و موذنی بارگاه منور علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) را نصیب و روزی شما کرد...
بله. از سال ۱۳۸۸ موذن ثابت آستان قدس رضوی شدم که سه سال اول، اقامه اذان به افق شرعی صبح را در روزهای دوشنبه بر عهده داشتم و از آن زمان تاکنون موذن افق شرعی ظهر روزهای چهارشنبه هستم.
از چند سال قبل موذنی هم، برای تلاوت به حرم مطهر رضوی دعوت می‌شدم. من و جمعی از دوستان افغانستانی یک گروه تواشیح به نام بیّنات نیز داریم که سال ۱۳۷۵ تأسیس شده و اجرای بسیار در مراسم‌های آستان قدس رضوی داشته‌ایم.
تلاوت‌هایتان در حرم مطهر رضوی با جای دیگر هم تفاوتی داشته است؟
قرآن خواندن در حرم حس و حال خوبی برای قاری دارد و خیلی‌ها آرزوی‌شان است که در حرم مطهر تلاوت داشته باشند. وقتی تو حرم مطهر قرآن می‌خوانم، همیشه این احساس با من است که یکی دارد من را نگاه می‌کند و صدایم را می‌شنود. سعی می‌کنم این حس را حفظ کنم تا تلاوتم دقیق‌تر و مرتب‌تر باشد. مخصوصا وقتی در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد تلاوت می‌کنم که روبرویم گنبد طلای حضرت است، این حس طبیعتا بیشتر می‌شود و امام رضا(ع) را ناظر تلاوت خود می‌بینم.
شما یکی از برگزیدگان سی‌وهفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن ایران در رشته قرائت بودید. رشد قرآنی خود در مشهدالرضا(ع) و تلاوت در مضجع شریف امام رضا(ع) را چقدر در موفقیت‌های خود در این مسابقات موثر می‌دانید؟
قاریان افغانستانی که دارای رتبه‌های بین‌المللی هستند، کسانی بودند که در مشهد زندگی می‌کنند یا به مشهد رفت و آمد دارند یا به نحوی از محضر اساتید مشهدی بهره‌مند شده‌اند. هیچ افغانستانی نبوده که در مسابقات بین‌المللی ایران رتبه بیاورد ولی تُو مشهد نبوده باشد.
سال ۱۳۹۹ در سی‌وهفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن ایران علاوه بر بنده، مهدی قربانی در رشته حفظ کل حائز رتبه دوم شد و همچنین آمنه سادات موسوی نیز در چهارمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن در رشته حفظ کل به مقام دوم دست یافت. عبدالشکور فلاح، احمد سلیمان یوسف‌زاد، علی رمضانی، سلیمان جعفری و سمانه سادات موسوی نیز از جمله قاریان و حافظان افغانستانی هستند که در مسابقات بین‌المللی کشور ایران دارای رتبه‌های برتر شده‌اند.
زمانی‌که می‌خواستم برای مسابقات بین‌المللی قرآن ایران به تهران بروم به زیارت امام رضا(ع) رفته و به ایشان متوسل شدم که اگر لایق مقام بین‌المللی هستم این لیاقت را به من بدهد. الحمدالله این توسل به حضرت به کسب رتبه بین‌المللی در رشته قرائت انجامید و بنده با چند صدم درصد اختلاف با تلاوت نماینده ایران به مقام دوم این دوره از مسابقات دست یافتم.
غیر از مسابقات بین‌المللی ایران در مسابقات بین‌المللی دیگر کشورها هم شرکت کرده و حائز رتبه برتر شده‌اید؟
متأسفانه ما مهاجرین نمی‌توانیم در سطح مسابقات کشوری اوقاف ایران شرکت کنیم. اما در مسابقات اوقاف افغانستان شرکت کردم و از طرف استاد برکت‌الله سلیم ریاست شیخ‌القراء افغانستان برای حضور در مسابقات بین‌المللی ایران معرفی شدم. بعد کسب مقام دوم در مسابقات بین‌المللی ایران، دیگر تصمیم گرفتم در مسابقات قرآنی شرکت نکنم و این فرصت را به دیگر قاریان بدهم. تمام افتخارم، موذنی حرم مطهر امام رضا(ع) است که صدها برابر ارزش آن بیشتر از کسب مقام بین‌المللی قرآن است.
البته در دو مسابقه تلویزیونی رتبه دارم که شامل رتبه نخست در مسابقات بین‌المللی تلویزیونی الکوثر و اسرا به ترتیب در سال ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ می‌شود. در مسابقه تلویزیونی اسرا در تقلید از سبک عبدالباسط، توانستم رتبه اول را از آن خود کنم.
این کارنامه درخشان قرآنی مرهون چه روزگاری است؟
در قدیم، خانه‌ای که مراسم ترحیم داشت یک ضبط صوت داخل کوچه می‌گذاشتند و تلاوت قرآن با صدای عبدالباسط پخش می‌شد. صدای زیبای قرآن را در همان سنین کودکی در کوچه‌های شهر شنیدم و به صدای عبدالباسط علاقه پیدا کردم و همان سوره‌هایی که از ضبط پخش می‌شد را گوش می‌دادم و تکرار می‌کردم، اینگونه من در مسیر قرآن قرار گرفتم. پنج سال بیشتر نداشتم که دایی‌ام متوجه زمزمه‌های قرآنی من شد، بسیار ذوق کرده و تشویقم می‌کرد که صدایت خوب است و اگر همین‌طور ادامه دهی در آینده قاری خوبی خواهی شد.
اولین استادم حسین احمدی دایی‌ام بود که ابتدا خودش با من قرآن کار می‌کرد و سپس از سنین ۷ و ۸ سالگی من را به جلسات قرآن مرحوم استاد محمود فرقانی‌فرد در مدرسه علمیه سجادیه واقع در کوچه شوکت‌الدوله می‌برد.
با توجه به اینکه مسافت بین مشهد و هرات کم است. آیا به عنوان یک قاری افغانستانی سعی کردید تعامل قرآنی بین این دو شهر ایجاد کنید؟
مشهد و هرات در لهجه و آداب و رسوم مشترک هستند. سال ۱۳۸۵ با عده‌ای از قاریان مهاجر در مشهد تصمیم گرفتیم، تشکلی قرآنی در این شهر ایجاد کنیم تا بتوانیم فعالیت‌های گسترده‌تری داشته باشیم. بنابراین جامعه قاریان قرآن افغانستان مقیم مشهد را راه‌اندازی کردیم که الان مدیریت این موسسه فرهنگی ـ قرآنی را خودم بر عهده دارم. ما قاریان ایرانی زیادی به هرات برده‌ایم و آنجا تلاوت قرآن داشته‌اند که از جمله قاریان مشهدی می‌توان به سیدمرتضی و سیدمجتبی سادات فاطمی، حمید شاکرنژاد، سیدجواد حسینی و جواد پناهی اشاره کرد. از دیگر قاریان نیز می‌توان به غلامرضا شاه‌میوه، مهدی دغاغله و سیدحسین موسوی‌بلده اشاه کرد که برای تدریس به هرات دعوت شده‌اند. پیشرفت قرآنی مردم شهر هرات با حضور اساتید و قاریان ایرانی به این شهر بوده است.
نظر شما